Nieuws

Bodemverstoring in kaart gebracht

Door grondwerk kun je ongewild waardevolle archeologische resten beschadigen. Je moet daarom voorzicht te werk gaan, maar van sommige plekken weet je - door grondwerk in het verleden - al zeker dat er niets meer zit. De verstoringsbronnenkaart brengt die plekken in beeld.

In de bodem zit een schat aan sporen uit het verleden. Je moet daarom bij graafwerk voorzichtig te werk gaan zodat je geen archeologische of cultuurhistorisch waardevolle resten beschadigt. Maar het lastige is dat je niet weet waar die waardevolle resten zitten. Andersom kun je van sommige plekken wel weten waar niets meer zit. Op plaatsen waar diep gegraven is, waar ontgrondingen plaats hebben gevonden of waar transportleidingen zijn aangelegd bijvoorbeeld, zul je geen archeologische schatten vinden. Het zijn de plekken waar je ook geen duur archeologisch onderzoek meer hoeft uit te voeren. Door de bodemverstoring in kaart te brengen, kun je onnodig duur archeologisch onderzoek voorkomen.

Bodemverstoring

Daarom heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) aan Wageningen Environmental Research (Alterra) opdracht gegeven om een overzicht samen te stellen van informatie over bodemverstoring. Het rapport 'Inventarisatie GIS-bestanden met informatie over bodemverstoring' beschrijft hoe de onderzoekers die inventarisatie hebben uitgevoerd en welke gegevens beschikbaar zijn.

Datasets

Onder bodemverstoring verstaan de onderzoekers bodemlagen onder de bouwvoor van 30 cm die door graafwerk zijn verstoord. De meest verstoringen in Nederland ontstaan door landbouwactiviteiten en ontgrondingen. Maar ook Rijkswaterstaat en waterschappen bijvoorbeeld zorgen voor bodemverstoring. De wens was een digitaal geografisch overzicht samen te stellen van alle bestaande landelijke, regionale en lokale datasets waaruit informatie kan worden afgeleid over bodemverstoring, maar dat bleek niet eenvouidg. Veel informatie is niet beschikbaar. Een compleet overzicht van alle gebieden met ingrepen in de bodem kon niet gemaakt worden.

Verstoringsbronnenkaart

De verstoringsbronnenkaart - zoals die er nu is - is een overzicht van landelijke en provinciale GIS-bestanden die mogelijk informatie kunnen verschaffen over verstoring in de bodem als gevolg van menselijke activiteiten. Gemeenten kunnen op basis van die bestanden detailkaarten maken. In bijlage 3 van het rapport (p. 30) vind je een handleiding voor de GIS-dataset met informatie over bronbestanden die informatie verschaffen over verstoringen in de bodem.

(Bron foto: Pixabay)