Helft eieren hobbykip voldoet aan dioxinenorm

Het gemiddelde wordt opgekrikt door wat forse uitschieters. Tot directe gezondheidsrisico’s leidt het eten van particuliere eieren, om het even de herkomst, niet. Tenminste, als de 'tolerable weekly intake' (TWI) niet wordt overschreden met het eten van dioxine-houdende producten. Daarbij kan, naast eieren, worden gedacht aan melk en rundvlees.

In het rapport Dioxines en PCB's in eieren van particuliere kippenhouders worden de bevindingen van onderzoek op de particuliere adressen beschreven. Voor het duiden van de cijfers hieronder enige uitleg over de terminologie in het rapport.

Dioxinen en dioxine-achtigen

Bij het vaststellen van de TWI door het Scientific Committee on Food in 2001 is gekeken naar polychloor dibenzo-p-dioxine 2,3,7,8-TCDD* dat verschillende aandoeningen kan veroorzaken. De norm is ook van toepassing op een méngsel van dioxinen en dioxine-achtige (giftige) PCB's: polychloorbifenyl. Slechts een beperkt aantal leden uit de PCB-familie heeft giftige eigenschappen.

Hoe giftig een PCB of dioxine is, hangt niet alleen af van de hoeveelheid aangetroffen toxinen (uitgedrukt in petagram: pg), maar ook van de mate waarin het type PCB of dioxine giftig is. De totale toxiciteit van een mengsel wordt uitgedrukt in toxische equivalentie (TEQ). In het rapport wordt, kortweg, gesteld dat het TWI 14 pg TEQ/kg lichaamsgewicht (lg) bedraagt.

Resultaten

Het onderzoek, waaraan ruim 60 particulieren deelnamen, laat gemiddelde gehaltes zien van 3,6 en 6,1 pg TEQ per gram vet voor respectievelijk dioxinen en de som van dioxinen en dioxineachtige PCB’s. De normen van de Europese Unie die voor commerciële eieren gelden zijn respectievelijk 2,5 en 5 pg TEQ/g vet. In het rapport is in een tabel terug te vinden wat de gehaltes per particuliere kippenhouder zijn, hoeveel gram vet de eieren bevatten, enzovoorts.

Het gemiddelde ei uit het onderzoek bevatte 5 gram vet en bevat dus, gemiddeld, zo'n 30,5 pectagram aan dioxinen én PCB's. Weeg je 60 kilo en eet je verder geen andere dioxinehoudende producten dan zou je dus 14 (pectagram, TWI) x 60 (kilo) = 840 pectagram van genoemde toxische stoffen mogen nuttigen via een ei. Dit komt neer op 840/30,5 = ruim 27,5 eieren per week.

Voedingsadvies

Mensen eten echter ook andere producten die dioxinehoudend zijn: de achtergrondblootstelling. 'Producten die bij een gemiddelde inname voor volwassenen het meest bijdragen zijn melk en melkproducten (34%), vis en schelpdieren (24%), plantaardige oliën en vetten (18%) en rundvlees (14%).'

Op de website van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit wordt geadviseerd om het advies van het Voedingscentrum te volgen. 'Volgens het Voedingscentrum past de consumptie van gemiddeld drie eieren per week in een gevarieerde voeding. Als consumenten zich houden aan dit voedingsadvies is het gezondheidsrisico voor de consumptie van eieren van hobbykippen verwaarloosbaar klein.' Zie nieuwsbericht Hogere gehaltes dioxine in eieren van eigen kippen (en daaronder aanvullende rapporten, waaronder een beoordeling en een advies).

Adviezen houders

Dat eieren van particulieren gemiddeld hogere gehalten bevatten heeft er waarschijnlijk mee te maken dat de kippen overwegend scharrelen. Zij pikken uit grond waarin zich de toxische stoffen kunnen bevinden. Kippen in de commerciële houderij worden overwegend binnen gehouden. In het rapport krijgen particuliere houders onder meer het advies om de grond in de ren en rond het hok te vervangen door schone grond of zand, of de kippen te voeren uit een bak.

Ondanks de gemiddeld hogere score, waren er ook eieren bij met extreem lage gehaltes, zo waren er twee houders waarvan hun kippen eieren leggen met gemiddel 0,4 pg TEQ/g (dioxines en PCB’s). Dus ver onder de norm van 5 pg TEQ/g. 'Het hoogste gehalte, 18,9 pg TEQ/g vet, werd gemeten bij een adres waar de hennen gebruik maakten van een oud bedrijventerrein. Het op één na hoogste gehalte van 16,9 pg TEQ/g vet betrof juist een adres midden in de bossen.'

Zie eventueel ook een eerder verschenen rapport over de relatie tussen grond en dioxines/PCB’s: Grond gerelateerde voedselincidenten met dioxines en PCB’s.

* Niet elk dioxine is giftig. De 17 meest giftige hebben een chlooratoom op de posities 2,3,7,8. Het giftigste dioxine is 2,3,7,8-TCDD (2,3,7,8-tetrachloordibenzo-p-dioxine). Dioxine komt van zichzelf al voor in de natuur. Bij natuurfenomenen (bosbranden, vulkaanuitbarstingen) is de hoeveelheid vrijlating kleiner dan bij branden veroorzaakt door mensen (denk aan verbranden afval in de tuin). Bron: Wikipedia.

(Bron foto: Thinkstock)