Het succes van vijf jaar topsectorenbeleid

Het topsectorenbeleid van de overheid begint zijn vruchten af te werpen, zo blijkt uit de Rapportage Bedrijvenbeleid 2016 van het ministerie van EZ. Nederland staat op de vierde plaats van de meest concurrerende economieën van de wereld volgens de mondiale concurrentie-index van het World Economic Forum (WEF), schrijven vijf ministeries in een kamerbrief van begin oktober. Daarnaast is door bedrijven fors geïnvesteerd in publiek-private kennisontwikkeling: zo’n half miljard euro. De R&D investeringen in de topsectoren stegen van 4,1 naar 4,6 procent.

Concurrerende economie

Doelstelling van het topsectorenbeleid, dat in 2011 geïntroduceerd werd, was dat Nederland in 2020 in de top vijf van meest ondernemende en concurrerende economieën in de wereld zou staan en dat de omvang van de publiek-private samenwerking (pps) tenminste € 500 miljoen zou zijn. De participatie van publieke en private partijen in de Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI’s) is gegroeid van € 622 miljoen (2013) naar € 1.020 miljoen (2015). Daarbij is het private aandeel gegroeid van 35% (2013) naar 48% (2015). Bedrijven investeren daarmee € 490 miljoen in de publieke kennisinfrastructuur.

Export

Het topsectorenbeleid heeft een belangrijke rol gespeeld bij de realisering van die doelen, zo blijkt uit de Monitor Bedrijvenbeleid. Door samenwerking tussen bedrijven, kennisinstellingen en overheden is een omgeving ontstaan waar innovatie snel tot stand komt. Die monitor laat cijfers zien. Bijna een kwart van de Nederlandse bedrijven behoort tot een of meer topsectoren. Deze 342 duizend bedrijven produceren gezamenlijk 35 procent van de Nederlandse productiewaarde, vertegenwoordigen een kwart van het bbp en leveren werk voor bijna 1,4 miljoen fte . De topsectoren zijn sterk exportgericht, ze exporten 39 procent van de totale Nederlandse uitvoer.

Agri&Food

Voor de topsector Agri&Food is ook veel bereikt, zegt boegbeeld Aalt Dijkhuizen in 'Vooruitgang door vernieuwing', de rapportage van het bedrijvenbeleid. Zo zijn er in 2016 31 nieuw pps-projecten met omvang van € 59 miljoen gerealiseerd. Het aantal bedrijven dat de afgelopen vier jaar bij een onderzoeksprogramma is aangesloten bedraagt 400, waarvan 300 mkb’ers die samen met kennisinstellingen € 210 miljoen investeren.

Tuinbouw & Uitgangsmaterialen

Ook de Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen wist een groot aantal bedrijven te betrekken, aldus boegbeeld Loek Hermans. Afgelopen 5 jaar waren dat 750 bedrijven waarvan 80 á 90 % uit mkb'ers bestaat. Hermans vestigt aandacht op de sterkere aansluiting tussen bedrijfsleven en kennisinstellingen: 'De kennis neemt toe doordat we toegepast en fundamenteel onderzoek doen in vijftien pps’en. Verder neemt de kennis bij ondernemers toe door intensieve samenwerking van onderwijsinstellingen en ondernemers door middel van centra voor innovatief vakmanschap (mbo) en centra voor expertise (hbo).'

Innovatie

Met de Human Capital Agenda focussen de topsectoren op onderwijs. Dat beleid begint te werken, zo blijkt uit de rapportage: in het schooljaar 2015/2016 kozen meer jongeren in het voortgezet en hoger onderwijs voor een bètatechnisch profiel en opleiding. Over de gehele linie is er ongeveer 20% meer instroom in technische opleidingen.

Om de innovatiekracht van de sectoren te stimuleren, presenteert het ministerie van EZ 'Nationale iconen'. Dat zijn baanbrekende innovaties waar Nederland trots op is. Nationale Iconen hebben de potentie van deze klasse te worden. Vanavond 18 oktober wordt tijdens een uitzending van DWDD bekend gemaakt wie de Nationale Iconen 2016 zijn.

(Bron foto: Shutterstock)