De Massariaziekte wordt veroorzaakt door de schimmel Splanchnonema platani. Deze schimmel behoort tot de ascomyceten (zakjeszwammen).
Een oudere benaming voor de schimmel is Massaria platani, waarvan de term massariaziekte is afgeleid. Splanchnonema platani is een saprofiet en een zwakteparasiet.
De schimel kan er voor zorgen dat verzwakte twijgen en onderstandige gesteltakken afsterven. Verzwakte bomen, bomen op slechte groeiplaatsen of met een tekort aan water, zijn vatbaar. De schimmel kan zo ook gezonde takken aantasten.
Soms zijn bij de vorming van bastnecrose ook andere zwakteparasieten in het spel, bijvoorbeeld Cryptosporiopsis, Phomopsis en Diplodia. Dit bevestigt de algemene verzwakking van de betreffende bomen.
Op droge standplaatsen is het schadebeeld nadrukkelijker te zien dan op plaatsen waar de watervoorziening beter is. Droge en buitengewoon warme perioden hebben een bepalende invloed op de ontwikkeling van de massariaziekte.
In Frankrijk is het de schimmel gelukt om bij een situatie van grote waterstress door te dringen in de stam, waardoor jonge bomen afstierven. In Zuid-Duitsland is intussen ook gebleken dat de schimmel in staat is de gesteltakken van ernstig verzwakte halfwasbomen aan te tasten.
De bevindingen in Italië, Frankrijk en de Verenigde Staten tonen aan dat de massariaziekte zowel op de Platanus occidentalis als op de Platanus orientalis en op de hybride Platanus x hispanica voorkomt.
In Europa zijn tot nu toe geen andere waardbomen voor deze schimmel bekend, dan het geslacht Platanus. In de Verenigde Staten wordt zo nu en dan ook de esdoorn aangetast door de massariaziekte.
