Dossier

Agrarisch natuurbeheer

Agrarisch natuurbeheer is al sinds de jaren `70 een begrip in Nederland. Destijds ging het vooral om de bescherming van natuur en landschap op en rondom het boerenbedrijf. In de loop der jaren is er echter veel veranderd rondom de spelregels en doelstellingen van agrarisch natuurbeheer.

Agrarisch natuurbeheer houdt in dat er in en rondom de agrarische bedrijfsvoering maatregelen worden getroffen voor het behoud of verbetering van de kwaliteit van natuur en landschap. Bijvoorbeeld door het uitvoeren van maatregelen om de leefomgeving van flora en fauna te verbeteren.

Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB)

Het agrarisch natuurbeheer vindt zijn oorsprong in het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Het GLB is landbouwbeleid dat door de Europese Unie is opgezet en door de lidstaten wordt uitgevoerd. In 2014 is het nieuwe GLB van start gegaan. Het nieuwe GLB bestaat uit de pijlers 'Inkomensondersteuning en markt- en prijsbeleid' (pijler 1) en 'Plattelandsontwikkeling' (pijler 2). Beide pijlers hebben betrekking op vergroening, maar pijler 2 richt zich echt op het agrarisch natuurbeheer. Binnen het nieuwe GLB is agrarisch natuurbeheer mogelijk onder het Plattelands Ontwikkelings Programma (POP 3) dat volgt uit pijler 2 van het gemeenschappelijk landbouwbeleid.

Agrarisch natuur- en landschapsbeheer 2016

Onderdeel van het Plattelands Ontwikkelings Programma is het Subsidiestelsel Natuur en Landschap (SNL). In dit stelsel is het agrarisch natuurbeheer geregeld. Vanaf 2016 gaat het nieuwe stelsel in, genaamd Agrarisch Natuur- en landschapsbeheer (ANLb 2016). Het grote verschil met het nog lopende stelsel, is dat het agrarisch natuurbeheer vanaf 2016 uitgevoerd zal worden door collectieven in plaats van door individuele boeren. Zelfstandige ondernemers moeten samen met andere boeren in de omgeving een collectief vormen, waarmee ze in overleg met elkaar en andere partijen doelen formuleren voor de eigen streek, de beheeractiviteiten op elkaar afstemmen en gezamenlijk het beheer evalueren en verbeteren.

Verdienmodellen natuurinclusieve landbouw

Agrarisch natuurbeheer hoeft niet alleen rendabel te zijn vanwege subsidies. Natuurinclusieve landbouw levert ook verdienmodellen op. Bij natuurinclusieve landbouw zijn de negatieve effecten van de bedrijfsvoering op de natuur minimaal en de positieve effecten juist maximaal.