
Dossier
Agrarisch natuurbeheer
Agrarisch natuurbeheer is al sinds de jaren `70 een begrip in Nederland. Destijds ging het vooral om de bescherming van natuur en landschap op en rondom het boerenbedrijf. In de loop der jaren is er echter veel veranderd rondom de spelregels en doelstellingen van agrarisch natuurbeheer.
Agrarisch natuurbeheer houdt in dat er in en rondom de agrarische bedrijfsvoering maatregelen worden getroffen voor het behoud of verbetering van de kwaliteit van natuur en landschap. Bijvoorbeeld door het uitvoeren van maatregelen om de leefomgeving van flora en fauna te verbeteren.

Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB)
Het agrarisch natuurbeheer vindt zijn oorsprong in het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Het GLB is landbouwbeleid dat door de Europese Unie is opgezet en door de lidstaten wordt uitgevoerd. In 2014 is het nieuwe GLB van start gegaan. Het nieuwe GLB bestaat uit de pijlers 'Inkomensondersteuning en markt- en prijsbeleid' (pijler 1) en 'Plattelandsontwikkeling' (pijler 2). Beide pijlers hebben betrekking op vergroening, maar pijler 2 richt zich echt op het agrarisch natuurbeheer. Binnen het nieuwe GLB is agrarisch natuurbeheer mogelijk onder het Plattelands Ontwikkelings Programma (POP 3) dat volgt uit pijler 2 van het gemeenschappelijk landbouwbeleid.

Agrarisch natuur- en landschapsbeheer 2016
Onderdeel van het Plattelands Ontwikkelings Programma is het Subsidiestelsel Natuur en Landschap (SNL). In dit stelsel is het agrarisch natuurbeheer geregeld. Vanaf 2016 gaat het nieuwe stelsel in, genaamd Agrarisch Natuur- en landschapsbeheer (ANLb 2016). Het grote verschil met het nog lopende stelsel, is dat het agrarisch natuurbeheer vanaf 2016 uitgevoerd zal worden door collectieven in plaats van door individuele boeren. Zelfstandige ondernemers moeten samen met andere boeren in de omgeving een collectief vormen, waarmee ze in overleg met elkaar en andere partijen doelen formuleren voor de eigen streek, de beheeractiviteiten op elkaar afstemmen en gezamenlijk het beheer evalueren en verbeteren.

Verdienmodellen natuurinclusieve landbouw
Agrarisch natuurbeheer hoeft niet alleen rendabel te zijn vanwege subsidies. Natuurinclusieve landbouw levert ook verdienmodellen op. Bij natuurinclusieve landbouw zijn de negatieve effecten van de bedrijfsvoering op de natuur minimaal en de positieve effecten juist maximaal.
Lees meer
- Natuurlijk kapitaal als bron voor verdere vergroening van het GLB, rapport Alterra Wageningen UR, 2015
- Nationale monitoring en evaluatie van de vergroening van het GLB, rapport Alterra Wageningen UR, 2015
- Hervorming gemeenschappelijk landbouwbeleid: een tikkeltje groener, artikel Wageningen World, 2014
- Dossier Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB), website Wageningen UR
- Veel geld voor weinig vergroening: Natuurorganisaties ontevreden over vergroening landbouw, artikel De Levende Natuur, nr. 4 - 2014
- Leidt het nieuwe Europese Landbouwbeleid tot meer vergroening of minder ambities? Landbouwbeleid stelt groene eisen, artikel Ekoland, mei 2014
Lees meer
- Themapagina ANLb2016, portaal Natuur en Landschap
- Nieuw stelsel agrarisch natuurbeheer: ex ante evaluatie provinciale natuurbeheerplannen, rapport Alterra Wageningen UR, 2015
- Nieuw stelsel agrarisch natuurbeheer: criteria voor leefgebieden en beheertypen, rapport Alterra Wageningen UR, 2014
- Verkenning meerwaarde vergroening GLB voor doelen agrarisch natuurbeheer, rapport Alterra Wageningen UR, 2015
- Ontwerp beoordelingskader nieuw stelsel agrarisch natuurbeheer, rapport Alterra Wageningen UR, 2014
- Presentatie SNL tijdens gastcollege bij Van Hall Larenstein, powerpoint BIJ12, 14-12-2015
- Kennissysteem agrarisch natuurbeheer: ondersteuning voor lerend beheer in het agrarisch natuurbeheer, Alterra rapport, 2016
- Kennissysteem agrarisch natuurbeheer: aandacht voor inpasbaarheid en validatie, Alterra rapport, 2017
Lees meer
- Verdienmodellen natuurinclusieve landbouw, brochure Wageningen UR, 2017
- Verdienmodellen voor natuurinclusieve landbouw: Wat ondernemers al doen, en wat de overheid kan doen om opschaling te bevorderen, essay Wageningen UR, 2015
- Dossier voedselbossen, Groen Kennisnet
Lesmateriaal
- Webquest Agrarisch natuurbeheer voor akkerbouw, website Agriholland
- Webquest Agrarisch natuurbeheer voor melkveehouderij, website Agriholland
Actueel
Recente berichten van Groen Kennisnet
- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de Video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan
Meer video
- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de Video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan
Laatste wijziging aan dit dossier:
2 mei 2018
Bron introfoto: T. Rombout, fotowedstrijd Groen Kennisnet