Dossier
Biobrandstoffen en transport
Wereldwijd is er aandacht voor biobrandstoffen door de almaar stijgende prijzen van fossiele brandstoffen. Maar ook vanwege het feit dat de voorraad fossiele brandstoffen niet oneindig is.
Er wordt gezocht naar bronnen van hernieuwbare energie: bronnen die niet op raken. Bio-energie, energie uit biomassa, is een vorm van hernieuwbare energie.
Wat zijn biobrandstoffen?
Biobrandstoffen zijn alle brandstoffen van biologische oorsprong. Ze worden gewonnen uit plantaardig of dierlijk materiaal (biomassa) en gebruikt om energie op te wekken. Biobrandstoffen kunnen vast, vloeibaar of gasvormig zijn.
Voedsel versus brandstof
De belangrijkste discussie rond biobrand-stoffen gaat over het dilemma van voedsel versus brandstof. Land dat geschikt is voor voedselproductie, wordt gebruikt voor de productie van biobrandstoffen. Is de voedselvoorziening van mens en dier niet belangrijker dan brandstof in de tank?
Duurzaamheid
Biobrandstof is een vorm van hernieuwbare energie. Dat wil zeggen dat het niet 'op' kan raken. Biobrandstof kan steeds opnieuw gemaakt worden. Hernieuwbaar is echter niet hetzelfde als duurzaam.
Lees meer
Biobrandstoffen in vaste vorm bestaan uit:
- Houtige biomassa
- Gewassen, bijvoorbeeld miscanthus (olifantsgras)
Onder biobrandstoffen in vloeibare vorm vallen:
- Olie die verkregen wordt uit de kweek van algen
- Olie die wordt gewonnen uit bijvoorbeeld koolzaad of oliepalm
Biobrandstoffen in gasvorm:
- Gas gewonnen uit de vergisting van bijvoorbeeld mest
- Waterstof
Lees meer
Een toenemende vraag naar biobrandstoffen kan leiden tot stijgende landbouwprijzen. Dit kan gunstig zijn voor de boer. Maar stijgende voedselprijzen kunnen ook armoede en honger veroorzaken.
Lees meer
Gebruik van landbouwgrond voor de teelt van brandstofgewassen kan leiden tot voedselschaarste of kappen van het regenwoud. Ook is de verwerking niet altijd milieuvriendelijk. Biobrandstof kan zelfs een grotere CO2-voetafdruk hebben dan fossiele brandstof.
Meer informatie
- Duurzaamheid, Biobased Economy
Drie generaties
Er bestaan drie generaties biobrandstoffen. De eerste generatie zijn voedselgewassen en de tweede generatie zijn brandstoffen die niet direct concureren met voedsel. De derde generatie zijn brandstoffen die helmaal niet concurreren met voedsel, ze zijn bijvoorbeeld gemaakt uit algen.
Biogas
Uit de vergisting van mest ontstaat biogas. Aan de mest kunnen gewasresten of organisch afval toegevoegd worden. Dat heet covergisting. Een WKK (warmtekracht-koppelling) installatie verbrandt het biogas en levert elektriciteit en warmte. De warmte wordt benut voor de verwarming van bedrijfs-gebouwen, stallen of huizen.
Transportbrandstoffen
De meeste auto's rijden op benzine. Om auto's op duurzame energie te laten rijden, kan gekozen worden voor elektriciteit of biobrandstof. Bio-ethanol en biodiesel zijn de twee bekendste biobrandstoffen voor transport.
Lees meer
Tot biobrandstoffen van de eerste generatie worden voedselgewassen gerekend, zoals maïs of graan.
Biobrandstoffen die niet direct concurreren met voedsel, worden de tweede generatie genoemd. Hiertoe behoren:
- Oneetbare gedeelten van voedsel-gewassen, zoals stro of bietenblad.
- Brandstofgewassen, bijvoorbeeld wilg of olifantsgras.
- Afval, zoals gebruikt frituurvet of reststromen uit de voedselindustrie.
De derde generatie biobrandstof gaat nog een stap verder. Deze brandstoffen concurreren helemaal niet met de voedselproductie, zelfs niet indirect. De derde generatie biobrandstoffen wordt gemaakt uit algen. Algenteelt vindt nog niet op grote schaal plaats. Het proces om biodiesel uit algen te halen, moet nog geoptimaliseerd en opgeschaald worden.
Downloads
- Socio-economic assessment of Algae-based PUFA production, publicatie PUFAChain, 2017
Lees meer
Een alternatief is om biogas op te werken tot een hogere kwaliteit, vergelijkbaar met die van aardgas. Dit noemt men groen gas. Groen gas kan ingebracht worden in het aardgasnet of gebruikt worden als transport-brandstof.
Publicaties
- Business met biomassa en biobased gas, CE Delft, 2018
Lees meer
Bio-ethanol is populair in Brazilië en de Verenigde Staten. In Europa, en dan vooral in Duitsland, rijden auto's op biodiesel. In Nederland zijn verschillende initiatieven voor het rijden op biogas.
De Europese Unie heeft zich tot doel gesteld dat in 2020 minstens 10% van de transport-brandstoffen hernieuwbaar is. Bijmenging van biobrandstof bij benzine en diesel is inmiddels verplicht in Nederland.
Downloads
- De rol van Waterstof binnen de Energietransitie “waterstof als innovatiemotor”, rapport Hanze University of Applied Sciences, 2018
Actueel
Recente berichten Groen Kennisnet
Laatste wijzigingen aan dit dossier: 22 november 2019
Foto's: Shutterstock