Aangepaste voeding bij slikstoornissen
Naar schatting lijdt minstens 60 % van de bewoners in woon- en zorgcentra aan slik- of kauwproblemen, schrijft vakbald Nutrinews in een artikel over dysfagie of slikproblemen. Die oorzaken kunenn door diverse aandoeningen worden veroorzaakt Parkinson, Alzheimer, spierziekten, een beroerte, hoofd- en keelkanker of gewoon ouderdom. Het gevolg kan zijn dat mensen ondervoed raken of uitdrogen, waardoor ze verzwakken.
Kennis
Wil je die problemen voorkomen, dan moet je zorgen dat mensen met slikproblemen weer plezier beleven aan het eten. En het weinige eten dat ze eten, moet ook voldoende voedingswaarde bevatten. Door de samenstelling van het voedsel aan te passen, kun je veel bereiken. Maar de benodigde kennis ontbreekt in veel gevallen bij de experts in de zorg, koks of voedingsspecialisten. In het artikel over Voeding en dysfagie geeft onderzoeker Dr. Ir. G. Vlaemynck adviezen en tips aan de hand van een aantal vragen.
Consistentie
De eerste vraag is hoe je voedsel aan kunt passen. Waar het op neer komt, is dat je voeding fijner en zachter maakt, of dat je sappen indikt. Vaak gebeurt dat door maaltijden te mixen tot een prutje. Maar de mensen voor wie het bedoeld is, zijn geen baby's. Ze weten bijvoorbeeld hoe wortels smaken en er uit zien. Dat willen ze in een gerecht ook herkennen in consistentie, kleur en smaak. De internationale organisatie IDDSI (International Dysphagia Diet Standardisation Initiative) heeft standaarden voor consistentie opgesteld.
Smaak
Maar de ideale consistentie is niet voor iedereen hetzelfde. Wat de ideale consistentie is, hangt ook af van de oorzaak van het eetprobleem. Neurologische problemen, aandoeningen in het hoofd-halsgebied, medische behandelingen en het normale verouderingsproces kunnen een rol spelen. Daarnaast is het belangrijk aandacht te besteden aan de eetbeleving. Hoe maak je voedsel aantrekkelijk?
Zo is een aanbeveling zo veel mogelijk met vers bereide maaltijden te werken - bewaring kan de geur en smaak beïnvloeden - en extra kruiden toe te voegen. Daarnaast is het zinvol te kiezen voor ingrediënten met een uitgesproken smaak. En zorg voor variatie, ook in kleur en vorm op het bord.
(Bron foto: Shutterstock)