Arbeidsmarkt bos- en natuurbeheer onderzocht
Het Bosschap gaf kenniscentrum Aequor opdracht voor het arbeidsmarktonderzoek om beter zicht te krijgen op het arbeidsmarktperspectief van de sector bos en natuurbeheer. Lukt het op termijn voldoende goed gekwalificeerd personeel te vinden? Wat is bekend over de werkgelegenheid, werknemers en onderwijs en welke ontwikkelingen zijn van invloed? De opstellers van het onderzoeksrapport beantwoorden deze vragen en doen aanbevelingen voor de sector.
Sector niet volledig in beeld
Het is lastig om de exacte omvang van de sector te herleiden, omdat de beschikbare bestanden (Colland en Lisa) geen volledig beeld geven. Het gaat om meer dan 3800 werkzame personen, waarvan het grootste deel werkzaam is op kleine bedrijven van 1-5 werknemers. Er is een substantieel (en groeiend) aantal zzp-ers actief in de sector bos- en natuurbeheer, zo meldt het rapport. De eerste aanbeveling luidt dan ook om de omvang van de sector periodiek te meten met een steekproef onder bedrijven. Zo kunnen gegevens over in- en uitstroom en vacatures in perspectief worden geplaatst.
Vergrijzing
De leeftijdsopbouw is een ander aandachtspunt voor de sector bos- en natuurbeheer. De gemiddelde leeftijd van werknemers was in 2011 43,2 jaar, hoger dan gemiddeld. De doorstroom van werknemers is beperkt onder de huidige economische omstandigheden, wat het lastiger maakt voor jonge schoolverlaters om te starten in de sector. Werkgevers verwachten de komende jaren geen stijgende vraag naar personeel. Maar na de crisis, en met de toenemende vergrijzing, kunnen tekorten ontstaan.
Kansen voor hbo’ers
Voor hoger opgeleiden in de richting bos- en natuurbeheer ziet het perspectief op werk er het beste uit. Zij zijn in staat te werken aan marktontwikkelingen, waarbij bos- en natuurbeheer meer verweven raakt met kennis rondom biodiversiteit, het beheren van bossen en commerciële concepten voor het genereren van nieuwe inkomsten. De auteurs van het rapport adviseren om ‘levensfasebewust personeelsbeleid’ in de sector te ontwikkelen. Zo kunnen werkgevers zorgen voor voldoende instroom, doorstroom en uitstroom onder jonge werknemers beperken.
Vakmanschap en communicatie
Op mbo-niveau valt op dat in 2012 minder deelnemers ingeschreven staan voor de opleiding Vakbekwaam medewerker bos- en natuurbeheer. Het gaat vooral om bbl’ers, diewerken en leren combineren. Dat is een trend die in alle beroepsopleidingen zichtbaar is vanwege de economische crisis. Bedrijven gaven in het onderzoek als aandachtspunten aan het (technisch) vakmanschap in de mbo niveau 3 opleiding te behouden. Ook communicatie en ondernemerschap (mbo+/hbo-niveau) worden door bedrijven belangrijk gevonden.
(Bron foto: Thinkstock)