Beloon kinderen voor gezonder eetgedrag

We eten niet alleen omdat we honger hebben, maar ook omdat we trek hebben. Trek heeft te maken met de beloningswaarde van wat je eet. Hoe hoger de beloningswaarde is, hoe meer plezier je beleeft aan wat je eet. Maar voedsel met een hoge beloningswaarde is vaak ongezond. Het vet- of suikergehalte is hoog. Niet iedereen is even gevoelig voor die beloning. Sommige mensen hebben een hogere beloningsgevoeligheid dan anderen.

Beloningswaarde

Mensen die gevoeliger zijn voor beloning, zullen eerder geneigd zijn voedsel met een hoge beloningswaarde te eten. Ze hebben meer zin in dat eten en willen er meer moeite voor doen. Door meer zicht te krijgen op de rol van beloning bij het aanleren van ongezonde eetgewoontes, wil een groep Vlaamse onderzoekers zicht krijgen op beloningsgerichte interventies die werken bij kinderen en jongeren. Nutrinews besteedt in vier artikelen aandacht dit onderzoek in de editie 'Kinderen en jongeren gezonder leren eten'.

Gezond leren eten

Kinderen hebben een aangeboren voorkeur voor zoete smaken en een aangeboren afkeer van bittere en zure smaken. De voorkeur en afkeer is evolutionair ontstaan en biedt voordelen. Het voorkomt dat kinderen slechte dingen eten: bedorven voedsel of giftige producten hebben vaak een bittere smaak. De keerzijde is dat kinderen ook niet graag groenten en fruit eten die zuur of bitter kunnen smaken. Ze moeten dus leren gezonder te eten. Ze moeten herhaaldelijk van een groente leren te proeven zodat de smaakpapillen aan de smaak wennen. Dat kun je doen door hen te belonen, door aanmoediging of met voorbeeldgedrag. Beloning met voeding wordt afgeraden.

Beloningsgevoeligheid

Het vakblad gaat uitvoerig in op de verschillen in beloningsgevoeligheid tussen mensen. Het beloningssysteem is in de evolutie waarschijnlijk om de overlevingskansen van de soort te vergroten. Voeding, seks en sociale relaties hebben beloningswaarde, want die zijn nodig zijn voor overleving en reproductie. Je beleeft er plezier aan. Energierijke en zoutrijke voedingsmiddelen kunnen dat beloningssysteem in je hersenen activeren. In de oertijd was dat systeem functioneel, schrijft het vakblad, maar in de huidige obesogene omgeving zorgt dat voor een ongezond voedingspatroon.

Kinderen en jongeren die een hoge beloningsgevoeligheid hebben lijken vaker fastfood en zoete drank te gebruiken. Maar kinderen met een hoge beloningsgevoeligheid kun je door beloning ook makkelijker aanzetten tot gezond eetgedrag. Jongeren of adolescenten kun je ook op een andere manier beïnvloeden: met games. In het project is een app ontwikkeld om jongeren te motiveren gezonde voedingskeuze te maken waarbij beloning ook een rol speelt.

(Bron foto: Thinkstock)