Bodemkwaliteit en stikstofdynamiek
Het is de overtuiging van onderzoeker Koen Willekens dat je de stikstofbemesting beter af kunt stemmen op de bodem. Willkens promoveerde in maart bij de Universiteit Gent met zijn proefschrift 'Nitrogen dynamics in relation to soil management and soil quality in field vegetable cropping systems'. Vakblad Management&Techniek besteedt aandacht aan zijn onderzoek in het artikel 'Stikstofbemesting beter afstemmen op de bodem'.
Willekens onderzocht het effect van diverse bodemmaatregelen op bodemkwaliteit en stikstofbenutting zoals niet-kerende grondbewerkingen en het gebruik van groenbedekkers. Wat doen die maatregelen met stikstof? Hoeveel stikstof is er beschikbaar? Hoeveel nemen de planten op? Wat doet vruchtwisseling met stikstof?
Stikstofdynamiek
De wisselwerking tussen de stikstofdynamiek, bodembeheer en bodemkwaliteit is zeer complex. Compost en groenbedekking verbeteren de bodemkwaliteit, wat de stikstofbenutting door het gewas kan verhogen. Omdat meer stikstof vastgelegd wordt, kan de stikstofbeschikbaarheid soms lager zijn. Het bodemleven bepaalt wat het stikstofleverend vermogen is. Omdat planten bij een actief bodemleven de beschikbare stikstof beter benutten, blijft er minder stikstof achter in de bodem. Het risico van uitspoeling is daarom lager.
Bodembewerking
Willekens voerde een drie jaar durende veldproef uit met een opeenvolging van broccoli, wortelen en prei. Hij paste diverse combinaties van bodembeheermaatregelen toe zoals niet-kerende bodembewerking (bodem openbreken zonder woelen) die hij vergeleek met ploegen, en verschillende hoeveelheden compost. Zowel compost als niet-kerende bodembewerking voorkomen bodemdegradatie, bleek uit zijn onderzoek. Met een jaarlijkse compostgift van 15 ton per hectare leek het mogelijk een evenwicht te bereiken tussen afbraak en opbouw van bodemorganische stof zonder de bemestingsnormen voor stikstof en fosfaat te overschrijden. Een jaarlijkse compostgift van 45 ton per hectare leek te veel van het goede.
In biologische teelten paste hij soortgelijke proeven toe in combinatie met het toepassen van groenbemesting door het onderwerken van een grasklaver. Het beste resultaat verkreeg hij wanneer hij grasklaver eind mei onderwerkte.
(Bron foto: Pixabay)