Nieuws

Geen octrooi op klassiek veredelde plantenrassen

Het Europees Octrooibureau verleent geen octrooi meer op klassiek veredelde plantenrassen. Door het overnemen van de Biotechnologierichtlijn van de Europese Commissie is er nu duidelijkheid voor kwekers en blijft het kwekersrecht behouden. Maar het is nog zoeken naar een balans tussen octrooi- en kwekersrecht.

Voor de bescherming van hun werk hadden kwekers van nieuwe plantenrassen genoeg aan het kwekersrecht dat uit 1941 stamt. De veredelaars kunnen hun ontwikkelde rassen registreren en krijgen gedurende een bepaalde tijd, meestal 25 jaar, een bepaalde exclusiviteit. Andere kwekers mogen de planten of zaden niet zonder toestemming vermeerderen, maar mogen ze wel gebruiken om nieuwe rassen te ontwikkelen. Dat kwekersrecht werkte goed, aldus vakblad Greenkeeper.

Octrooirecht

Het veranderde toen de biotechnologie zijn intrede deed in de kwekerswereld. Door biotechologische ingrepen, zoals genetische modificatie of bestraling van zaden worden door de mens gecreëerde eigenschappen aan planten toegevoegd. De biotechnologiebedrijven beschouwen dit als hun product en vragen daarop octrooi aan. Vanaf 1998 werd het octrooirecht toegepast op biologisch materiaal.

Innovatie

Voor kwekers is dat octrooirecht lastig. Zo gauw er een octrooi is verleend op nieuwe rassen met bijvoorbeeld resistentie tegen een ziekte, hebben kwekers niet meer de vrijheid er op voort te bouwen. Ze zullen moeten onderhandelen met de eigenaar van het octrooi, vaak grote bedrijven en ze zullen een licentievergoeding moeten betalen. Plantum, de Nederlandse organisatie van bedrijven die zich bezighouden met veredeling en vermeerdering van planten, heeft zich daarom sterk gemaakt om het kwekersrecht te behouden. Het octrooirecht zet immers de rem op innovatie.

Biotechnologie

Het bezwaar van Plantum en anderen is dat je geen octrooi zou moeten kunnen verlenen op natuurlijke eigenschappen van planten of dieren. Sinds afgelopen zomer is er meer duidelijkheid schrijft vakblad Greenkeeper in het artikel 'Zoeken naar balans tussen octrooi- en kwekersrecht'. Het Europees Octrooibureau verleent geen octrooien meer op klassiek veredelde bloemen, planten en zaden. Dat bureau, dat gebonden is aan de landen uit de Europese Unie en 10 andere landen zoals Zwitserland en Noorwegen, heeft de interpretatie van de Biotechnologierichtlijn van de Europese Commissie overgenomen.

Je kunt wel octrooi aanvragen op een biotechnologische ingreep, maar niet op plantenrassen of resultaten van biologische processen. Plantum is tevreden met deze aanpassing, zo is te lezen in het artikel, maar het is nog niet helemaal duidelijk waar de grens ligt. Wat valt wel onder het octrooirecht en wat niet? Je kunt je zaden bestralen om zo de genetische eigenschappen te veranderen. Als je daar dan mee verder kweekt, heb je het dan over klassieke veredeling of over een product van een biotechnologisch proces? Het is daarom nog zoeken naar de balans tussen octrooi- en kwekersrecht.

(Bron foto: Shutterstock)