Kennisuitwisseling over nieuwe lesvormen en -methoden

Het OnderwijsVernieuwingsProgramma (OVP) en WUR Knowledge Share (WURKS) organiseerden op maandag 3 december een bijeenkomst voor mbo-, hbo- en wo-docenten en didactische onderwijstrainers in het groene onderwijs, om kennis en ervaring met nieuwe lesvormen en -methoden met elkaar uit te wisselen en met elkaar in gesprek te gaan. Docenten, trainers en teamleiders ontmoetten elkaar en gingen in gesprek over de behoefte aan nieuwe lesvormen en -methoden in het groene onderwijs: successen, knelpunten en de ondersteuning bij die nieuwe lesvormen. Daarnaast werd er gesproken overwensen en mogelijkheden om concrete ervaringen en materiaal met elkaar uit te wisselen.

MOOCs

Sanne Mirck (WU) trapte af met een presentatie over Onderwijsvernieuwing binnen de WU. Ze vertelde onder andere over de ontwikkelingen van MOOCs (Massive Open Online Course). Inmiddels zijn er meer dan 20 WU-MOOCs operationeel. Verder organiseert de WU jaarlijks een docentendag waarin docenten hun vernieuwingen en bevindingen in het onderwijs presenteren. De voorbeelden worden verzameld en geïntegreerd in trainingen en lunchworkshops.

Leren voor Duurzame Ontwikeling

Stan Frijters van Aeres Hogeschool Wageningen volgde met een presentatie over Leren voor Duurzame Ontwikkeling (LvDO) als een voorbeeld van een nieuwe vorm van onderwijs voor de verschillende onderwijsniveaus. LvDO betreft het bevorderen van het denken over - en toepassen van - uitgangspunten van duurzame ontwikkeling in de samenleving en met name in educatieve settings. Een belangrijk doel is dat de student zich bewust wordt van de volgende vraag: welke waarden staan centraal in mijn handelen? Om met samenwerkend leren goede leeropbrengsten te behalen zullen sociale en communicatieve vaardigheden optimaal moeten worden ingezet waarbij ook intercultureel bewustzijn van belang is.

Onderwijsontwikkelingen

In een tour de table gaven de scholen aan welke ontwikkelingen aanpassing vragen in de huidige vormen van lesgeven. Zo is er bij het mbo onder andere behoefte aan opleidingsoverstijgende vakken, lesmateriaal en methodes en de wens om meer praktijkgericht les te geven aan de hand van realistische casussen en projecten bij bedrijven in samenwerking met hbo-studenten. Voor authentieke vragen, zo werd opgemerkt, zou de methodiek van regioleren interessant kunnen zijn.

Op het hbo leven verschillende vragen: Hoe zorgen we ervoor dat we studenten up-to-date houden bij hedendaagse technologische ontwikkelingen op het gebied van datavaardigheden? Hoe laten we dit aansluiten bij de doelgroep (de studenten) en het werkveld? Hoe maken we de combinatie plantenteelt-(precisielandbouw)techniek-data in de opleiding? De toenemende eisen aan het onderzoekend vermogen van de student is een uitdaging. En hogescholen kijken naar de uitval door aansluiting mbo-hbo. De uitval vanuit het vo komt eerder vanwege een andere verwachting, op mbo-niveau ligt het eerder aan de vaardigheden.

Groenpact

Tijdens de bijeenkomst werd het Groenpact kort toegelicht, waar bedrijfsleven, onderwijs en overheid de handen ineen slaan om het groene kennis- en innovatiesysteem in Nederland verder te versterken. Samen werken ze aan het realiseren van de gezamenlijke ambitie om internationaal voorloper te blijven in het oplossen van grote mondiale en regionale vraagstukken op het gebied van voeding, duurzaamheid en leefbaarheid.

Studenten

De bijeenkomst leverde een aantal constateringen en uitkomsten op. Over onderwijsvernieuwing werd opgemerkt dat scholen misschien niet alles moeten uitschrijven. Het gaat ook om vaardigheden ontwikkelen en van daaruit verder ontwikkelen. Het vraagt een andere, slimme manier van leerarrangementen ontwikkelen. Maar altijd moet de vraag centraal staan wat de meerwaarde is voor studenten. Neem studenten mee in wat belangrijk is in de buitenwereld, ontwikkelingen en technieken die zich snel opvolgen. Focus op de uitdaging hoe studenten zich snel ontwikkelingen eigen kunnen maken. En bevorder de samenwerking tussen studenten van verschillende opleidingen in opdrachten: multi,- intern en transdisciplinair.

Ruimte

Voor bestuurders werden een aantal aanbevelingen geformuleerd. Zo vereist onderwijsvernieuwing en innovatie ruimte en vertrouwen om te implementeren en te ontwikkelen. Ruimte om te spelen en experimenteren. Het is daarom ook belangrijk dat er meer ruimte komt in de agenda’s van docenten om kennis en ervaring met elkaar uit te wisselen en inspirerende vormen van onderwijsinnovatie te creëren. Onderwijsvernieuwing is een belangrijke grondlegger om op een andere efficiëntere en effectievere manier de tijd van zowel de student als de docenten in te delen. En kennisdoorstroom gaat niet vanzelf. Regie is nodig om wat we hebben te behouden en verder door te ontwikkelen. Er is een rol voor de innovatieschil (denk aan hoogleraren, professoren, lectoren, CoE’s, CIV’s en GKN) waarbij we wel allemaal moeten schaken op hetzelfde schaakbord.

Een uitgebreid verslag van de van de bijeenkomst vindt je in het document 'Verslag Nieuwe lesvormen en –methoden: uitwisseling, groen mbo-, hbo- en wo-onderwijs'

(Bron foto: Shutterstock)