Kleinschalige verstuiving voor natuurherstel in duinen
Door veranderingen in het gebruik en beheer van kustduinen is de verstuivingsdynamiek de afgelopen eeuw in veel duingebieden afgenomen. Dat heeft effecten op de biodiversiteit: op vegetatie of bodem. Zou je weer meer verstuiving hebben, dan kun je droge duingraslanden beter in stand houden, is het idee. In het Programma Aanpak Stikstof (PAS), dat als doel heeft de negatieve effecten van een hoge stikstofdepositie te verminderen, wordt daarom belang gehecht aan de rol van kleinschalige verstuiving of eolische dynamiek.
Verstuiving
Vanuit die gedachte is afgelopen jaren onderzoek uitgevoerd om antwoord te geven op een aantal vragen: Welke factoren zorgen dat er kleinschalige verstuiving plaatsvindt? Hoe werkt het door op bodemeigenschappen, duingraslanden of kleine fauna? Vakblad VNBL besteedt aandacht aan dit onderzoek in het artikel 'Verstuiving in de praktijk' waarbij ook de ervaringen van een veldbijeenkomst in Meijendel zijn meegenomen.
Konijnendichtheid
Uit het onderzoek blijkt dat er grote verschilen zijn in de mate van kleinschalige verstuiving. Op de Wadden zijn er weinig actieve stuifkuilen terwijl er langs de Hollandse kust veel meer variatie is in de hoeveelheid stuifkuilen per oppervlakte. De grootste tweedeling in verstuivingsactiviteit ligt tussen het kalkarme Waddendistrict, ten noorden van Bergen, en het kalkrijke Renodunaal district dat ten zuiden van Bergen ligt.
Er zijn veel verschillende factoren die zorgen voor verstuiving. Soms hangt het van het toeval af. Een belangrijke factor is de konijnendichtheid. Hoe meer konijnen, hoe meer verstuiving. Ook de hoogteligging van duinmassieven en dus de kans dat wind grip op een open plek kan krijgen speelt een rol.
Stuifkuilen
Afhankelijk van de situatie zijn er verschillende mogelijkheden voor beheerders om verstuiving op gang te brengen. Hij kan de verstuivingsgevoeligheid vergroten door de inzet van grazers die de successie naar opgaande begroeiing tegenhouden en vergrassing onderdrukken. Maar het kan ook zinvol zijn oude of nieuwe stuifkuilen te activeren.
Tijdens een veldbijeenkomst hebben deelnemers in groepen voor verschillende locaties in Meijendel beoordeeld wat de beste aanpak zou zijn. Het weghalen van bos en struweel om de verstuiving op gang te brengen is wat alle groepen in ieder geval duidelijk als aanbeveling hadden.
(Bron foto: Pixabay)