Natuurlijk kapitaal: de worm, hij ploegde voort
Vanuit diverse invalshoeken wordt gewerkt aan DANK. Experts op het gebied van water, landbouw, natuur, ruimtelijke kwaliteit en bodem brengen het natuurlijk kapitaal (NK) van Nederland in kaart. De eerste versie van de atlas moet uiterlijk eind dit jaar gereed zijn.
Darwin: wormenwerk onderschat
In een powerpointpresentie (‘NEA – DANK – Bodem’) is te zien welke inspanningen momenteel verricht worden voor het thema bodem. Daarin ook de vraag aan betrokkenen welke aspecten een prominente plek mogen krijgen in de atlas. In de powerpoint-presentatie is te lezen dat aandacht voor het NK belangrijk is: mensen maken gebruik van het NK, maar zonder verrekening van kosten en baten.
Daarbij, zo wordt gesteld, worden we door de toenemende welvaart en wereldbevolking steeds afhankelijker van het NK – tegelijk wordt de betekenis van het NK onvoldoende onderkend. Reeds in de negentiende eeuw heeft Darwin zich erover beklaagd dat zijn collega’s niet in staat bleken om gegronde calculaties te maken. Onder meer ten aanzien van wormen: ‘considering their weakness and their size, the work they are represented to have accomplished is stupendous’.
Weloverwogen economisch handelen
Gaandeweg wil de Rijksoverheid, via de atlas, een beeld krijgen van het aanwezige NK. Op die manier kunnen betere afwegingen en besluiten worden genomen. Terug naar de regenworm: is het bijvoorbeeld wenselijk om een bedrijventerrein te bouwen op een plek in Nederland waar de ploegcapaciteit van de regenworm optimaal is (zie pagina 17 van de powerpoint)?
Een meer weloverwogen benutting van het natuurlijk kapitaal kan de achteruitgang mogelijk stoppen (zie pagina 15: achteruitgang NK van de bodem). In de powerpointpresentatie staan meer voorproefjes van de atlas. Denk aan een Nederlandse kaart over bodemverontreiniging en een diagram over ecosysteemdiensten, variërend van diensten als productie (zoals nutriënten), weerstand en flexibiliteit, regulatie en milieu (zoals waterhuishouding en zelfreinigend vermogen) en habitat en biodiversiteit.
Gezonde bodem, duurzame samenleving
Zie, voor meer achtergrondinformatie over het DANK-project, de powerpointpresentatie en/of een bericht op de site Biodiversiteit. De presentatie is geschreven vanuit het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). In het rapport ‘Een gezonde bodem onder een duurzame samenleving’, eveneens van het RIVM, wordt uitgebreid stilgestaan bij de bodem ‘als vitaal onderdeel van onze leefomgeving’ en haar ecosysteemdiensten.
(Bron foto: Lamiot (eigen werk) [GFDL of CC-BY-3.0], via Wikimedia Commons)
