Nieuws

Overstroming goed voor kievitsbloemhooiland

Overstroming met rivierwater is voorwaarde voor de instandhouding van kievitsbloemhooilanden. Een hard verband tussen de mate van overstroming en het voorkomen van kievitsbloemen is er echter niet.

Dit komt doordat de relatie tussen overstroming en vegetatiesamenstelling merendeels indirect is en afhankelijk van veel andere factoren. In het rapport Inundatieregime kievitsbloemhooilanden langs het Zwarte Water is over deze vele factoren te lezen: 'Sommige processen (aanvoer zaad, bevorderen openheid vegetatie) werken door op een tijdschaal van een seizoen of enkele jaren. Sedimentatie en bodemvorming kunnen ook na tientallen jaren of zelfs meer dan een eeuw nog van invloed zijn op de vegetatiesamenstelling'.

Zwarte Water en kievitsbloem

In het rapport wordt enerzijds verslag uitgebracht van de actuele overstromingsfrequentie van de kievitsbloemhooilanden voor de uiterwaarden van het Zwarte Water en de Vecht. 'De uiterwaarden langs het Zwarte Water omvatten een van de grootste populaties van de Kievitsbloem in Europa.' Dit heeft er mede voor gezorgd dat de Zwarte Water-uiterwaarden zijn aangewezen als Natura-2000 gebied. Anderzijds is in het rapport te lezen wat een verkenning heeft opgeleverd naar de mogelijke effecten van aanpassingen in het peilbeheer van het IJsselmeer.

Inundatieduur en grondgebruik

Een van de conclusies is dat de hoge waterstanden en overstromingen van de uiterwaarden van het Zwarte Water als gevolg van de afsluiting van de Zuiderzee in 1932 (waarna het IJsselmeer ontstond) sterk zijn afgenomen. Verder kunnen kievitsbloemhooilanden voorkomen bij een brede range aan inundatieduren, maar komt het habitattype relatief het meest voor op standplaatsen met een inundatieduur van 6-10 dagen dan wel 11-20 dagen. Gekeken is ook of inundatie (onder water zetting) mogelijk is. Geconcludeerd is dat dit afhangt van het grondgebruik. 'In veel van de bekade gebieden is prake van gemengd grondgebruik (zowel landbouw als natuur) wat de mogelijkheden voor inundatie beperkt'.

Toekomst en veel vragen

Verder zijn enkele standplaatsen aangemerkt als potentieel geschikt zijn voor behoud/ontwikkeling van kievitsbloemhooilanden, omdat deze regelmatig overstromen. Tot slot blijkt het lastig om effecten verder te kwantificeren, omdat niet duidelijk is hoe het toekomstige waterregime eruit gaat zien en wat de dikte is van de veenlaag. Wat bijvoorbeeld een nadelig effect zou kunnen hebben op kievitsbloemhooilanden zijn de maatregelen zoals voorgesteld in de Deltabeslissing IJsselmeergebied.

Dat er over kievitsbloemlanden veel vragen bestaan, blijkt ook uit het verslag Beheer en herstel van kievitsbloemlanden uit 2010. In deze uitgave wordt stilgestaan bij vragen als: Welke (a)biotische omstandigheden zijn gunstig en hoe groot is de bandbreedte? Hoe zit het met de hydrologie? Is er een combinatie mogelijk van kievitsbloemen en weidevogels? En hoe kom je van dertig exemplaren naar onafzienbare vlaktes?


(Bron foto: Pixabay)