Predatoren zorgen voor afname aantal weidevogels

In vakblad V-focus verdiept onderzoeksjournalist Geesje Rotgers zich in de ontwikkeling van de aantallen weidevogels als kievit, grutto, scholekster en tureluur. Voor die vogels zijn in Nederland betrouwbare gegevens aanwezig vanaf 1990 toen het Weidevogelmeetnet als onderdeel van het Netwerk Ecologische Monitoring (NEM) begon. Sinds de start van dat meetnet nemen de aantallen weidevogels sterk af.

Weidevogels

Maar als je verder teruggaat in de tijd, zie je een andere ontwikkeling, aldus Rotgers in het artikel 'Weidevogels lijden onder oprukkende bosrovers'. In Friesland, waar weidevogels al veel langer geteld worden, zie je dat het aantal kieviten vanaf 1966 aanvankelijk fors toenam met piekaantallen begin jaren negentig. Daarna begon de afname. Dat beeld geldt voor kievit, grutto, scholekster en tureluur. Ook in Vlaanderen zie je een vergelijkbare trend. In het westen van Vlaanderen blijven de aantallen tot ongeveer 2010 toenemen, daarna treedt ook hier een daling op.

Mestgiften

Rotgers vraagt zich af wat de oorzaken voor die aanvankelijke toename en huidige afname zijn. In 2003 noemden onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen de grotere mestgiften in de landbouw als verklaring voor de uitbreiding. Meer mest betekent meer bodemdieren zoals regenwormen, waardoor de voedselsituatie beter is. Dat de weidevogels het in West-Vlaanderen goed doen zou te maken hebben met het open landschap. Er is daar weinig predatiedruk.

Predatoren

Rotgers heeft ook gekeken naar de ontwikkeling van de aantallen predatoren zoals vos, marter en roofvogels. Die soorten zijn sinds de jaren 90 sterk in aantal toegenomen. Zo blijkt uit onderzoek dat de vos zich begin jaren negentig vestigde in de de belangrijke weidevogelgebieden in het noorden en westen van Friesland.

Ook nam de vos in aantallen toe. Daar werd de vos tot in de jaren '80 actief bestreden. Het westen van Vlaanderen was zelfs vosvrij. Een vergelijkbare ontwikkeling zie je bij roofvogels die zich sinds de jaren 80 herstellen. Een andere ontwikkeling is de sterke toename van het aantal grauwe ganzen. Deze soort zorgt met het luidruchtige en agressieve gedrag voor verstoring van bijvoorbeeld grutto’s.

Het is opvallen hoe de teruggang van het aantal weidevogels samenvalt met de toename van het aantal predatoren, zo schrijft Rotgers in V-focus.

De artikelen in V-focus zijn niet vrij toegankelijk. Om ze te kunnen lezen, kun je een gratis account op V-focus aanmaken

(Bron foto: Pixabay)