Waterbeheer cruciaal voor herstel laagveenlandschap

Het laagveenlandschap beslaat een belangrijk deel van het Nederlandse landschap. Je vindt het in de provincies Noord- en Zuid-Holland, Utrecht, Overijssel en Friesland. Ecologische processen hebben een belangrijke rol gespeeld bij het ontstaan van dat landschap, maar ook de mens heeft een belangrijke invloed gehad door vervening, ontginning en waterbeheersing. Het zijn waardevolle halfnatuurlijke landschappen, met soms een grote biodiversiteit.

Planten en libellen

In het themanummer van Landschap noemt het kennisnetwerk Ontwikkeling en Beheer Natuurkwaliteit (OBN) verschillende voorbeelden zoals de Polder Westzaan, de Nieuwkoopse Plassen, de Oostelijke Vechtplassen en Het Nationaal Park Weerribben-Wieden. Je vindt er bijzondere planten zoals echt lepelblad en orchideeën als de groenknolorchis en de veenmosorchis. En je komt er typische libellen tegen als de bruine korenbout en de groene glazenmaker. En in de Weerribben kun je de zeldzame grote vuurvlinder tegenkomen.

Verdroging

Helaas is door verschillende oorzaken zoals vermesting, verzuring en een ander waterbeheer veel van de biodiversiteit in deze landschappen verloren gegaan. Omdat die biodiversiteit zo sterk onder druk stond, heeft het onderzoek van OBN zich tien jaar lang geconcentreerd die laagveengebieden. Dat onderzoek heeft veel kennis opgeleverd over maatregelen die beheerders kunnen nemen om natuurherstel mogelijk te maken. Een belangrijke invalshoek is die van het waterbeheer.

In het themanummer OBN Onderzoek Laagveenlandschap komen verschillende aspecten aan de orde zoals kennis over behoud van trilvenen en herstel van verlanding of van waterkwalteit. In twee artikelen worden het Nieuwkoopse Plassengebied en Nationaal Park Weerribben-Wieden uitgelicht.

(Moeraskartelblad foto: Jan Nijman)