Witrikkleur leidt tot ontdekking van een nieuw genetisch verschijnsel
Tot nu toe werd aangenomen dat de witrikkleur bij runderen tot stand kwam door de werking van een gen op chromosoom 6. Wanneer een dier van de ene ouder het allel voor bont had gekregen en van de andere dat voor witrik dan werd aangenomen dat een dergelijke heterozygoot de witrikkleur had. Dieren die homozygoot waren voor het witrikallel en dus geen bontallel hadden waren grotendeels wit met gekleurde oortjes en neus. De witrikkleur komt niet alleen in Nederland voor, maar ook in België bij de Belgische Blauwe en in Zwitserland bij het Braunvieh.
Luikse onderzoekers uit de groep van Michel Georges hebben nu ontdekt dat bij witrikken er een stukje van chromosoom 6 een cirkel gevormd heeft en naar chromosoom 29 is verhuist en daar op een ander punt opengebroken is en daar is ingebouwd. Wanneer deze cirkel op één van de twee chromosomen nr 29 aanwezig is ontstaat bij de Belgische Blauwe en Nederlandse bonte dieren de witrikkleur. Hebben beide chromosomen 29 het witrikallel dan is het dier wit. Bij het Braunvieh is het witrikallel als cirkel zelfs teruggekeerd naar chromosoom 6.
Door deze ontdekking verandert er voor de witrikfokker niets nu we weten dat het gen niet op chromosoom 6 maar op chromosoom 29 ligt. Maar de ontdekking van het verhuizen van allelen van het ene naar het andere chromosoom in de vorm van een cirkel inspireert onderzoekers die het genoom van mens en dier bestuderen op zoek naar mutaties en de gevolgen daarvan. De Nederlandse witrikmonsters zijn door het Projectbureau van de Stichting Zeldzame Huisdierrassen verzameld bij witrikfokker van der Veen. Dit onderzoek toont aan dat het zeer de moeite waard is om oorspronkelijke rassen en kleurslagen zorgvuldig te conserveren voor genetisch onderzoek.
Contact
(Bron foto: Kor Oldenbroek)