Nieuws

Meer vrijwillige kavelruil

Kavelruil, waarbij grondeigenaren percelen land ruilen, kan zorgen voor een efficiëntere bedrijfsvoering voor agrarisch ondernemers. Die kavelruil vindt steeds vaker op vrijwillige basis plaats.

Kavelruil is de manier om de verkavelingsstructuur van een bedrijf te verbeteren. Het bespaart niet alleen kosten, maar het kan ook bijdragen aan de realisatie van natuurdoelen, waterberging of de verbetering van de verkeersveiligheid. De overheid stimuleerde kavelruil van oudsher door financiële vergoeding voor kosten of vrijstelling van een overdrachtsbelasting. Maar deze kavelruilsubsidie is na 2013 vervallen. Bij toepassing van de Wet inrichting landelijk gebied (Wilg) was grondruil verplicht. Maar deze methode van landinrichting wordt steeds minder toegepast, zo is te lezen in het rapport 'Kavelruil draagt flink bij aan grondmobiliteit' van Wageningen Economic Research.

Kavelruil

Nu wordt vooral 'ruilverkaveling bij overeenkomst' of vrijwillige kavelruil toegepast die vooral gekenmerkt wordt door het vrijwillige karakter. Voor zo'n vrijwillige kavelruil heb je minimaal drie deelnemers nodig. Het rapport laat zien dat de vrijwillige kavelruil steeds vaker wordt toegepast. Na een sterke terugval in de jaren 2000 tot 2003 heeft het een 'comeback' gemaakt. In de laatste vijf jaar is gemiddeld 7.100 ha landbouwgrond per jaar via vrijwillige kavelruil overgedragen. Het rapport geeft in cijfers en grafieken een overzicht van de kavelruilen die hebben plaatsgevonden.

Ingeschreven akten

Zo blijkt dat tussen 1994-2016 gemiddeld 221 kavelruilakten per jaar bij het Kadaster zijn ingeschreven. In de periode 2012 - 2016 waren dat er 160. Per akte is in de periode 1994-2016 gemiddeld 29 ha grond geruild; in de jaren 2012-2016 is dat gestegen tot gemiddeld 37 ha. In deze laatste vijf jaar heeft 80% van de gepasseerde akten een geruilde oppervlakte kleiner dan 50 ha.

Fluctuaties

De hoeveelheid landbouwgrond die door kavelruil wordt overgedragen vertoont wel veel fluctuaties. De grondprijs speelt er mogelijk een rol in. Vanaf 1994 is jaarlijks gemiddeld 6.400 ha landbouwgrond geruild. De laatste vijf jaar (2012-2016) ligt dat areaal op 7.100 ha. Maar in de afgelopen twee jaar is dat areaal vrij sterk afgenomen, van 8.200 ha in 2014 tot 5.500 ha in 2016.

(Bron foto: Shutterstock)